Ley Orgánica General Penitenciaria.

Título Preliminar.

• Artículo 1.-Las Instituciones penitenciarias reguladas en la presente Ley tienen como fin primordial la reeducación y la reinserción de los sentenciados a penas y medidas penales privativas de libertad, así como la retención y custodia de los detenidos, presos y penados. Igualmente tienen a su cargo una labor asistencial y de ayuda para internos y liberados. Artículo 2.-La actividad penitenciaria se desarrollará con las garantías y dentro de los límites establecidos por la Ley, los reglamentos y las sentencias judiciales.
• Artículo 3.-La actividad penitenciaria se ejercerá respetando, en todo caso, la personalidad humana de los recluídos y los derechos e intereses jurídicos de los mismos no afectados por la condena, sin establecerse diferencia alguna por razón de raza, opiniones políticas, creencias religiosas, condición social o cualesquiera otras circunstancias de análoga naturaleza. 3.1.-Los internos podrán ejercer los derechos civiles, políticos, sociales, económicos y culturales, sin exclusión del derecho de sufragio.(…)

3.4.-La administración penitenciaria velará por la vida, integridad y salud de los internos.   

Horrela hasten da espainiar espetxe araudia. Bere hitzaurrean azaltzen digu zer den araudi hori: Presoen eskubideak, bermeak eta betebeharrak zehazten dituen “benetako berme parlamentarioa” (auténtico respaldo parlamentario). Berau osatzeko kontuan hartu zirela “tendentzia modernoenak”, baita Nazio Batuen Gutxieneko Arauak, zein giza eskubideen Nazioarteko Itunak.     Paparra hanpatzen zaie eta naturala da: Araudi zoragarria da. Zertarako daude espetxeak? Arrapaladan erantzungo digute: Presoak hezteko eta birgizarteratzeko! Presoei laguntzeko!   

Araudia irakurri ahala, espetxera eramanak izateko irrikatan jarriko gara. Zientoka langile prestu zure nora ezak zuzentzeko, zure beharrak ulertzeko, zure ostertza zurekin batera irudikatu eta sortzeko. Nahi beste ofizio edo karrera ikas ditzazun eta lan egin dezazun (ala ez, inposiziorik gabe gero). Zure inguru afektiboarekiko, geografikoarekiko eta kulturalarekiko loturak sendotu ditzazun. Espainiar gizarte idealean zure tokia berraurkitu dezazun, zure iraganean izandako egokitze arazoak euren laguntza amoltsuaz gaindituz. Heziketa prozesu horretan lasai: Espetxe erakundeek zure bizitza babestuko dute gau eta egun; zure eskubideen defentsan lehiatuko kartsuki edonorekin, edonoiz. Triste bazaude etxera bidaliko zaituzte (Rafael Vera).  Klaustrofobiak jotzen bazaitu, modulu oso bat erreserbatuko dizute, sukalde eta ikuztegi zerbitzu pertsonalizatuekin (Luis Roldán). Bihotz sentikorregia? Etxera, gizona (Julen Elgorriaga). Baina nork nahi du etxera egin,  hainbeste ikasten ari bazara, udan fresko eta neguan goxo, horrenbesteko alltruistekin zure inguruan lan eta lan, pertsona hobeagoan bihur zaitezen? Zein pertsona burutsuk egingo ziokeen uko halako aukerari? Esadazue orain: Nork nahi du espainiar ziega batetara joan? Txartel bakarra, tontoa azkena!    

Bai, ikusi dut zure atzamar jasoa Patxi, beste guztienen artetik jauzika: Zuk zeuk. Patxi Zabaletak, espainiar espetxeei buruz zer edo zer badakien horrek, espetxera egingo luke gogotik. Agenda arazoak ditu alabaina, hauteskunde kanpaina hasi da eta hortxe dabil bozen itsasoan arrantzan, ohiko pelagiko erakargarriekin. Halako egonaldi bat zoritxarrez ezin erreserbatu duenez, ideia bat izan du: Antton Troitiñori eskatu dio espetxera itzul dadin. Bide batez, diosku politikari nafarrak, beste alderdi politiko batek “oinarria eta sinesgarritasuna eskain diezazkion borroka armatuaren bukatzeari” (sic.).    

Azken batean, Antton Troitiñok soilik 24 urte eman ditu ziegan. Espainiar entzutegi nazionalak jarri du kalean, espainiar auzitegi konstituzionalaren ildo juridikoei jarraiki, baina Patxik badaki zer dioen. Patxik irakurri du espetxe araudia, eta orain arte Anttonek nozitu duen tratuaren mesedea luzatu nahi lioke, bere buruari luzatzeko mitin eta bilera gehiegi izanagatik. Bilerak etxekoandreekin, bilerak azoketako saltzaileekin, bilerak medioekin, bilerak Rubalcabarekin, estresa.     Orain espainiar entzutegi nazionalak atzera egin du; askatasun agindua idatzi zuen esku berberaz atxilotze agindua sinatu du, zalantzarik gabe pentsatuta agian, agian 24 urte gutxi direla Puerto de Santa Maríako isolamenduan egoteko, edo Ourensekoan, edo Sevillakoan, edo guztietatik bueltaka birgizarteratzearen lip-dubean.    

Anima zaitez Patxi, abertzale maitea. Egin itzazu zuk 24 urte horiek horrenbeste erakartzen zaituzten leotzetan, eta esaguzu: Zer zen, Antton Troitiñok zuri demostratu behar zizuna?