Natural sentitzen dut, egiten dudana

NATURA”-ren kontzeptuari buruzko hausnarketa

“Natural sentitzen dut, egiten dudana eta natural egin, sentitzen dudana…” hala dio Intsumisioari buruzko bertso sorta baten hasierak. Izan ere, gizakiari betik kezkatu izan diote “natura” eta “naturala”-ren kontzeptuek. Beti diodanean, lehen pentsalarietatik diot. Hauek ere naturaren kontzeptuarekin makina buruauste izan baitzuten.

 

Nik uste, natura eta naturalaren inguruan ikuspegi oso erratua dugula. Hiztegietan garbi ageri dira bi hauen definizioak. Adibide bat jartzeko, begira dezagun Euskal hiztegi entziklopedikoan: “natura: Unibertsoa osatzen duten, espazioan eta denborandiren izaki guztien multzoa”, “natural: Naturan dagoena, naturak (eta ez gizakiak) sortua, artifiziala ez dena.”

 

Behin “artifiziala” kontzeptua sartuta, eztabaida honek ez du inolako zentzurik. Natura, unibertsoa osatzen duten izaki guztien multzoa bada, (guztiz ados) ez da posible gizakiak sortzen duena naturala ez izatea. Logika guztia galtzen du…

 

Orduan seguru irakurleren bati segituan otu zaiola, “Bai, baina seguruenik “naturak” ez zuan izango deginizio bakarra!” Goazen begiratzera Euskal hiztegi entziklopedikoa: “natura(2): Mundu fisikoa, gizakiak eraldatua izan ez denaren ikuspegitik begiratuta bereziki.” Kontxo! Honek “natural” kontzeptuarekin bat egiten du! Ba bai, baina ez du inolako justifikazio zientifikorik, aurreko definizioak ez bezala. Azken deginizio hau erratua delakoan nago, denok baitakigu, gizakia sortu baino lehen, natura ere existitzen zela. Natura orden bat da, logika zail bat jarraitzen duen orden bat. Bizia sortu duen orden bat; azken finean, dena sortu duena. Dena da natura.

 

Artifizial” kontzeptua

Definizio gehiago begiratu ahala, nik esandakoak zentzua irabazten du. Ikus dezagun, berriz ere, Euskal Hiztegi Entziklopedikoa. Oraingoan aldiz “artifizial” kontzeptua bilatuko dugu eta honen inguruan hausnartzen saiatuko gara “natura” eta “natural” kontzeptuekin lotuz. “artifizial: Gizon-emakumeek egina dena, naturak sortu ez duena.”

 

Berriz diot, honek ez duela inolako logika zientifikorik. Artifizial kontzeptua naturarekin lotu izana akats handia da, natura gure gain baitago.

Natura”-ren erabilpen politikoa

Hizkuntzak zientzian sartzean sortu dituen akats horiek, “natura”-ren erabilpen politikoa erraztu dute. Erabilpen politikoa beti izan dugu present, bai Euskal Herrian, bai mundu osoan, denek erabili dute; hala nola, ekologistek eta politikoek. Gure moralean babestu gara beti.

 

Hausnarketa ugari egin daitezke honen inguruan… AHT kutsadura da, kutsadura akustikoa, kutsadura sismikoa… Zentral nuklearrak sortzen dituzten hondakinak ezin ditugu bertziklatu (edo bai, baina koste handiegia dute), hori dela eta pilatu eta pilatu egiten zaizkigu erradiazio nuklearra duten zikinkeriak. Kutsadura hemendik, kutsadura handik…

 

Kutsadura, onerako edo txarrerako, naturala da.

 

Ekologismoaren jatorri egoista ere honekin lotuta dago. Ekologista izateak, ez du suposatzen inondik inora (nahiz eta guk hori uste) naturaren babesle izatea. Inola ere ez! Ekologismoa, guk sortu dugun defentsa mekanismo bat da; morala base bezala hartuz, gizakiaren biziraupena bilatzen du. Azken finean, ekologista izatean gure burua babesteko intentzio hutsarekin egiten dugu, nahiz eta natura babesten dugula uste izan.

 

Ez pentsatu, inola ere ez, honekin ekologismoa txarra dela esaten dudanik; baizik eta, ekologismoak naturaren definizio hibridatua(ez zientifikoa) hartu eta zientifikoa bezala erabiltzen duela diot. Biziraupen mekanismo biologiko hutsa da Ekologismoa.

 

Pentsatu eta hausnartu; izan ere, gu estingitzean naturak bere horretan jarraituko du aurrera, infinitorantz.

Oier

Ekaitza bainuontzi batean