Kutsaduraren hedaduraz –

Guk txakur bat daukagu etxean. Santa du izena eta zatar zatarra da. Gure amak ere asko maite du. Aldi berean, gure amak izena eman du herriko hautesgaien zerrendetan, aitak bezala, hain zuzen ere. Beraz, ez nik eta ez nire txakurrak, ezin dugu hautetsi izateko izenik eman, izan ere, harremanduta baikaude geure senitartekoekin. Kutsatuta, beraz. Hori ez dago norberaren aukeran: familia, familia da, ez esan niri ezetzik.

Gertatzen zaigun hau guztia normala ere bada, halako guraso badaezpadakoekin, eta, gainera, nire zakurra zakur denez lehenbizi, eta ni neu ez naizenez Espainiako Erreinuan bizi,  ez gaitu asuntoak gehiegi kezkatzen. Ezta, Santa? Ez gara, ba, hemen kexatzen hasiko.

Baina jar dezagun, nire lekuan neure arrebetako bat, Autonomia Elkarteko herri batean bizi denetako bat: seguru ez zaio burutik pasatu halakorik, baina hark ere ezingo luke bizi den lekuko hautetsia izan. Normala da, halako ama terroristaren alaba izanik. Gainera, gure amak uste du, berak ez daukala barkamena inori eskatzen zertan ibilirik. Areago, izatekotan, berari eskatu beharko lioke baten batek barkamena, aberri egun batez atxilotu eta kartzelan edukitzeagatik, edo bere senarra torturatzeagatik, edo Guardia Zibilak etxea hankaz gora jartzeagatik, edo lehengo eta oraingo faxistek beti beldurrez bizi izatera derrigortu dutelako… Ederra da, ba, gure ama, memoriaren kontu horietan. Batez ere faxistei dagokienean. Argi du munduaren banaketa: onak eta zintzoak, bere antzeko pertsonak dira, bestelakoak izaten dira beti gaiztoak.

Egia esan, gure familian politikaren gaia beti egon da present eta gure haserrerik handienak ere hortixe etorri dira: diskrepantzia eta eztabaidatik. Alabaina, horrek ez gaitu libratuko denok kutsatuak izatetik: ahuntzaren umea, antxumea, jakinekoa da hori. Beraz, galduta gaude, ez ni eta ez nire arrebak ez gara sekula izaten ahal alkate. Ez eta zinegotzi ere. Domaia da.

Eta gure seme-alabak? Horiek izanen al dute eskubiderik noizbait? Noraino iritsiko da Evaren marka zitala? Nork eta nola neurtzen du hori?

Gure amari eskatuko diot ahaztu dezala bere biografia, eta eska dezala publikoki barkamena, sekula egin ez dituen gaitzengatik, ezen ene ama terrorista izan daiteke, baina ez dio sekula inori zaplastako bat ere eman. Gogoa bai, eduki du, behin baino gehiagotan, baina ez zioten halakorik erakutsi. Bai, horixe eskatuko diot, sekula egin ez dituen bekatuengatik eska dezala barkamena herriko plazaren erdian. Baldin eta ez badu utzi nahi bere bilobenganaino, eta datozkeen belaunaldi guztietara hedatuko den marka negargarri bat. Mea culpa ikaragarri bat behar bada hau guztia konpontzeko, bedi.

Eta zutabea amaitu baino lehen, galdetzen diot nire buruari, ba ote du Kepa Aulestiak zakurrik? Eta Jon Juaristik? Eta Teo Uriartek? Eta Felipe Gonzálezek? Eta Txema Monterok? Eta Martin Villak? Eta Zapaterok eta bere enparau sozialistek…?

…

El Mundo. Hasier Etxeberria. 070428

(Pd: santaren argazkia ez zen zutabean agertu, jakina. Beste gauza bat ere bai: atzean ageri den bigarrena, Itsusi zena da).

Kutsaduraren hedaduraz