Gaztelaniaren morroi

Gaztelaniaren morroi

Honako titulu hau daraman dokumentua zabaldu du esparru hauetako erakunde politiko batek bere lan ildo berriak ezagutarazteko:

Aldaketa = errespetua, errekonozimendua, erresoluzioa, erreskate soziala”

Gauza jakina da horrelako testuak euskaraz sortuak direla pentsatzeko tentazio gutxi izaten duela giza abere euskaldunak normalean, baina Euskal Herriaren Independentzia xede estrategiko duen alderdi baten aldetik etortzean, sinesmen ariketatan murgiltzeko prest egoten da jende abertzalea, oro har, baita euskaldunik eszeptikoena ere.

Eta interesak bultzatuta, arretaz heldu dio giza abereak irakurketari. Harik eta pasarte enigmatiko honekin aurkitu den arte:

Horretara datoz aldaketari erantsi dizkiogun lau R-ak: errespetua, errekonozimendua, erresoluzioa, erreskate soziala”

Garrantzi handiko dira R-ak, antza, lehengo RHren parekoak nonbait, zeren eta “Indarrak metatzeko R-ak” baitira, testuak dioenez.

Matematika gutxi jakin arren, “R-ak” kontatzen hasi eta lau ez, zortzi R ateratzen zaizkio matematiketan ohituegia ez den irakurleari. Alegia, bina erre hitz nagusi bakoitzeko.

Kezka nabarmena, beraz:

Nondik, bada, edo nola kontatuta atera ote zaizkio dokumentuaren egileari lau R huts direlako horiek? –galdetu dio behin eta berriz inuzentzia guztiarekin bere buruari.

Lau R? Lau R? Lau R?

Harrituta, bilatzen hasi, eta ezin soluziorik aurkitu.

Gaztelaniaren morroiErre bilketarekin zeharo erreta, azkenean aurkikuntzaren bidean edo jarri da gure irakurle ergela:

Akaso “lau R” idatzi beharrean, “lau ERRE” idatzi nahi ote zuen testugileak? Ala, akaso, pentsaezina litekeena: ez ote zaizkigu berriz ere errekolonializazio lanetan arituko, oraingoan gureak direnak, geure etxean bertan eta euskaraz sortua behar zuen testu bat dela medio? Eta horren azpian dagoena akaso “Respeto-Reconocimiento-Resolución-Rescate social” hitzak balira, “lau R” hutsez hornituak, maiuskulaz jarriak gainera, oso motibagarriak eta eragingarriak eta nahi dena, baina gaztelaniaz pentsatuak eta euskaldunoi hala edo hola trasbasatuak?

Bai, zera! Deskartatuta zeharo azken aukera hori. Dokumentuaren amaierako hitzek ez baitute horrelako mesfidantzetarako tarterik uzten:

Gure proiektu estrategikoari ateak zabaltzeko norabidean kokatzen direnak.

Horregatik guztiagatik atera ditugu ‘dantzara’, Espainiako egoera nahasi honetan gure lurra zein den erakusteko eta gure herriari begira independentziaren bagoiak eraikitzen jarraitzeko”.

Euskaraz sortua da testua eta erreena konfusioa baino ez da izan guztiz: “ERREak” idatzi behar zen tokian “R-ak” idatzi du delako euskaldun idazle horrek oharkabean.

Sinetsita gaude. Egiatan!

.   (K.S.)

Gaztelaniaren morroi

5 pentsamendu “Gaztelaniaren morroi”-ri buruz

  • Inaki irazabalbeitia 2016-02-12 17:47

    Déjà-vu modukoa eragin dit testuak eta euskarazko hitzak zein ote debate aspergarriaz akordatu naiz. Bost hitz horietatik 4 orotariko euskal hiztegian biltzen dira, hots, tradizio idatzia dute, euskarazko ondarea dira. Errekonozimendu soilik ez da ageri.

    Umorerik ez dut apika!

    • Iñaki, edo zuk ez duzu ulertu testua, edo ni ez naiz enteratu zuk antzeman diozun apologia garbizaleaz. Bestalde, hitz bat OEHn agertzetik ez da derrigor segitzen tradizio idatzi sendoa duela. Eta, bai, “errekonozimentu” hiztegian dago.

    • Peru Dulantz 2016-04-01 14:57

      Uste dut ez duzula ezer ulertu.

      • seguru segurua da ondo uste duzula eta arrazoia duzula: ez dut ezer ulertu!

  • Ea oraingoan, katalanen adibidearekin berriz ere, ohartzen garen zer-nolako gizartea proiektatzen ari garen gurean.
    Ausarta? Errealista? Akojonatua? Menpekoa? Burujabea?

    http://www.ara.cat/2016/03/29/Manifest_Koine.pdf?hash=fa6b3faff6dcdd06e79bda60116563e14a26b7dc